در گفتگو استاد باسابقه مشاوره و تربیت دینی؛ حجت‌الاسلام والمسلمین سید علیرضا تراشیون، مجتمعهای ولایت، جریان ساز در «تربیت دینی» باشند
اگر مجتمعهای ولایت توانایی داشته باشد و زمینه آن فراهم گردد، می‌تواند جریان ساز در «تربیت دینی» باشد؛ مسیر و قالب و یک پک تربیتی را به مهمانان ارائه بدهد. اگر می‌گوییم سطح آگاهی خانواده بالا برود باید این زمینه‌ها فراهم شود.
به گزارش روابط عمومی مجتمعهای فرهنگی – اقامتی، یکی از خدمات ویژه مجموعه ولایت به میهمانان و خانواده‌های طلاب، تشکیل جلسات آموزشی و مشاوره‌ای پیرامون «مسائل خانواده، همسران و فرزندان طلاب» می‌باشد. از این رو در خصوص «بایسته‌های تربیت دینی» با حجت‌الاسلام والمسلمین سید علیرضا تراشیون، استاد حوزه علمیه قم، مشاور و کارشناس باسابقه خانواده و تربیت دینی، به گفتگو نشستیم.
در گفتار پیش رو به این مباحث تاکید شده است:
فرزندان امروزمان را برای فردا، با روش پیشینیان تربیت می‌کنیم و این جواب نمی‌دهد!
خانواده‌ها سطح آگاهی فرزندان را افزایش دهند.
لزوماً آموزش دینی منجر به تربیت دینی نمی‌شود!
خانواده‌ها نیازمند توجه به زیرساخت‌های تربیتی و شاخص گذاری تربیتی هستند.
در تربیت باید در اصول پافشاری کنیم و نیز روش‌های تربیتی را بروز رسانی کنیم.
خانواده‌ها به مسئله آینده‌نگری تربیتی توجه بیشتری داشته باشند.
فرزندان را هوشمند به‌بار بیاوریم، نه لزوماً باهوش!
فرهنگ شیعه پویا و پاسخگوی مراحل تربیت انسان در عصر حاضر است.
کلیدواژه‌‌هایی برای رهایی فرزندان از آسیب‌های امروز
حضرت‌عالی چه تعریفی از «تربیت دینی» دارید و وجه برتری آن نسبت به اندیشه رقیب و مقابل چیست؟
تراشیون: تربیت دینی به معنای شکوفاسازی فطرت‌های الهی است، والدین مسیری را طی ترسیم می‌کنند که فرزندان، بندگان خوب خدا بشوند. در نقطه مقابل تفکر مادی و غربی است، آن‌ها مطلق تربیت را سرمایه‌گذاری می‌کنند و تربیت را مجموعه‌ای از استعدادهای فرد با محوریت خوب زندگی کردن در دنیا تلقی می‌کنند.
در پاسخ به بخش دوم سؤال، تربیت دینی قطعاً دنیای انسان را سامان می‌دهد، انسان را به خدا نزدیک می‌کند و زمینه‌ساز زندگی بهتر انسان در آخرت است. این تفاوت در تربیت مطلق غربی و در دین اسلام و هدف قرآن کاملاً مشهود است.
می‌توان برای تربیت دینی ساختار و شاکله‌ای ترسیم کرد که خانواده‌ها از آن بهره‌مند شوند؟
تراشیون: یکی از وظایف خانواده‌ها تکالیفی است که اهل‌بیت(ع) برای انسان‌ها مشخص کرده‌اند. نبی مکرم اسلام حضرت محمد مصطفی(ص) یکی از وظایف والدین را «تربیت فرزندان» برشمردند. برای دست پیدا کردن به این مهم باید به سه نکته اساسی توجه داشته باشیم.
نکته اول: سطح آگاهی خانواده را نسبت به موضوعات افزایش دهیم. والدین به این نکته توجه پیدا کنند که در قبال فرزندان مسئولیت دارند و برای رسیدن به هدف، یک جریان تربیتی را جزء سبد خانواده به کنجانند و در این سبد نسبت به موضوعات به فرزندان آگاهی بخشی کنند.
نکته دوم: خانواده‌ها نیازمند توجه به زیرساخت‌های تربیتی و شاخص گذاری تربیتی هستند. برای اینکه بتوانیم تربیت را محقق کنیم به چه نکاتی باید توجه داشته باشیم؟ صرف تذکر به رعایت حجاب، نماز خواندن و … کفایت می‌کند؟ یا باید عمیق‌تر به مسئله بندگی توجه کنیم؟
نکته سوم: خانواده‌ها به مسئله آینده‌نگری تربیتی توجه بیشتری داشته باشند. ما فرزندانمان را برای آینده تربیت می‌کنیم. ریل‌گذاری تربیتی را انجام دهیم تا فرزند بتواند در این مسیر قرار بگیرد و خودش را در هدف نهایی و بندگی خدا نزدیک نماید.
پس تربیت دینی روش‌هایی دارد. والدین باید پای‌کار باشند، آگاهی بخشی کنند، با شاخص‌ها و زیرساخت‌ها آشنا شوند و آینده‌نگری را مدنظر قرا بدهند.
منظور از زیرساخت‌های تربیتی چیست و چه لوازمی دارد؟
تراشیون: فرزندان برای زندگی آینده و برای اینکه در سلامت معنوی، تربیتی و عبادی خودشان باقی بمانند، والدین باید به زیرساخت‌های تربیتی توجه کنند. بحث گسترده‌ای است اما به تعدادی اشاره می‌کنم. ۱- تقویت اراده فرزندان؛ ۲- تقویت اعتماد به نفس؛ ۳- تحمل سختی و مشکلات و… که هر کدام راهکارهای فراوانی دارد و تبیین هر کدام فرصت بهتری را می‌طلبد.
آیا ما نسل و جوان امروز را برای عصر جدید آماده کرده و سرعت زمان را در تربیت دینی پیش‌بینی کرده‌ایم؟
تراشیون: ما فرزندان امروزمان را برای فردا، با روش پیشینیان داریم تربیت می‌کنیم و این جواب نمی‌دهد. فرمایش صریح حضرت امیرالمؤمنین(ع) است که فرزندان برای زمانی غیر از زمان شما هستند، آن‌ها را برای آن زمان آماده کنید.
در تربیت دو نکته مهم وجود دارد. یک در اصول باید پافشاری کنیم. فرزندان با خدا، اهل نماز، با حجاب و حیاء و… باشند. نکته دوم: روش‌ها باید مقداری متغیر باشد، یعنی روش‌ها را بروز رسانی کنیم و این از هنرهای فرهنگ شیعی است که پویا و پاسخگوی مراحل تربیت انسان در عصر حاضر است.
یکی از دغدغه‌های خانواده‌ها مواجهه فرزندان با آسیب‌های پیش‌روی در جامعه است، چه راهکار عملی برای رفع نگرانی والدین ارائه می‌کنید؟
تراشیون: کلیدواژه‌‌هایی برای رهایی فرزندان از آسیب‌های امروز بیان می‌کنم. به نظر می‌رسد که باید به برخی از شاخصه‌ها توجه کرد.
۱- به فرزندان قدرت تحلیل بدهیم. اگر قدرت تحلیل پیدا کنند از بسیاری باتلاق‌ها عبور خواهند کرد. وقتی به فرزندان قدرت و در برخی موارد حق انتخاب می‌دهیم، در واقع به آن‌ها قدرت تحلیل می‌دهیم.
۲- فرزندان را خانواده دوست به‌بار بیاوریم. کسانی که خانواده دوست هستند در تمام زمان‌ها سالم خواهند بود. افرادی که دل‌بسته خانواده هستند کمتر خطا می‌کنند. خانواده‌ها صله رحم را جدی بگیرند، این ارتباطات، سلامت انسان را بیشتر می‌کند. باید به خانواده محوریت داد.
۳- فرزندان را با روش‌های گوناگون و با انگیزه‌سازی به ازدواج ترغیب کنیم.
۴- محبت عمیق اهل‌بیت(ع) را در قلب و جان فرزندان ایجاد کنیم. بچه‌هایی که از دوران کودکی با این محبت عجین بشوند، در راه خطا پیش نمی‌روند. اهل‌بیت(ع) چراغ هدایت و کشتی نجات هستند.
۵- فرزندان را هوشمند به‌بار بیاوریم، نه لزوماً باهوش! در روایات داریم شخص مؤمن فردی هوشمند است. آدم باهوش شاید بشود خاوری و انسان هوشمند می‌شود حاج قاسم سلیمانی. پس هوشمندی یعنی خوب فکر کردن و خوب عمل کردن.
آیا محتواهای تربیتی موجود را نیازمند اصلاح و بازبینی می‌بینید؟
تراشیون: بازنگری در متون تربیتی شرط لازم است. این متن‌ها بیشتر آموزشی است تا متن تربیتی! نشانه آن دختر خانمی با همین متن در کنکور، دین و زندگی را صد درصد می‌زند ولی ناخن‌ها لاک‌زده، موی سر بیرون و… لزوماً آموزش دینی منجر به تربیت دینی نمی‌شود.
چه‌بسا از اول هم شیوه‌های تربیتی موجود کامل و جامع نبوده است، چون سیستم‌های تعلیم و تربیت، تربیتی نیست، آموزش دینی است.
ضمن تشکر از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید، اگر پیشنهادی برای فعالیت‌های مجتمعهای ولایت در این عرصه دارید، بفرمایید.
تراشیون: پیشنهاد مشخص من این است، اگر مجتمعهای ولایت توانایی داشته باشد و زمینه آن فراهم گردد، جریان سازی تربیتی را رخ دهد. در ابتدا می‌تواند با جلسات، انگیزه سازی‌ها و روش‌ها و ریل‌گذاری کلی تربیتی را ارائه داد.
مجتمعهای ولایت، مسیر و قالب و یک پک تربیتی را به مهمانان ارائه بدهد. اگر می‌گوییم سطح آگاهی خانواده بالا برود باید این زمینه‌ها فراهم شود. برای زیرساخت‌های تربیتی موارد و نکات کلیدی تربیتی را لیست کنیم و به مهمانان ارائه کنیم. در نتیجه مجتمع ولایت در جریان سازی تربیتی ورود کرده و نقش مکمل را ایفا می‌کند.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.